Mechanizm sterujący „bez rozdziału funkcji” z napędem sprężynowym, stosowany w przeciwpożarowych klapach odcinających – sterowanie przerwą prądową

tmpbeaa-2Schemat obrazujący zasadę uruchamiania siłownika zespolonego „bez rozdziału funkcji”z napędem sprężynowym. 1. Sprzęgło lub rygiel elektromagnetyczny, 2. Napęd sprężynowy, 3. Silnik elektryczny, 4. Wyzwalacz termiczny, 5. Przycisk termiczny.

W przypadku, gdy przejście do pozycji bezpieczeństwa klapy oraz jej powrót do pozycji oczekiwania zapewnia zespolony elektromechaniczny siłownik obrotowy wyposażony w napęd sprężynowy, mówimy, że jest to mechanizm sterowania „bez rozdziału funkcji” bezpieczeństwa od funkcji komfortu przywracania pozycji oczekiwania. Napęd sprężynowy siłownika w czasie normalnej pracy instalacji wentylacji i klimatyzacji pozostaje napięty, przechowując w ten sposób niezbędną do zamknięcia klapy energię potencjalną. Jest on zablokowany w tej pozycji poprzez wyzwalacz elektromagnetyczny (za pośrednictwem rygla lub sprzęgła), który jest w sposób ciągły zasilany prądem. W obwód wyzwalacza elektromagnetycznego jest wpięty szeregowo wyzwalacz termiczny – mikrowyłącznik z wytężonym bimetalem lub oparty o niskotopliwe stopy bizmutowe, posiadający dodatkowo przycisk kontrolny z zestykiem normalnie załączonym. Zadziałanie napędu sprężynowego siłownika następuje w wyniku przerwy w zasilaniu wyzwalacza elektromagnetycznego i jest możliwe w trzech przypadkach:

–    wzrostu temperatury powyżej temperatury zadziałania wyzwalacza termicznego,
–    ręcznego przyciśnięcia przycisku kontrolnego,
–    sygnału sterującego z CSP – przerwy w zasilaniu prądowym.

Uruchomienie napędu sprężynowego powoduje wyzwolenie zgromadzonej energii potencjalnej i zamknięcie klapy. Czas zamknięcia przegrody w tego typu mechanizmach wynosi do 30 s. Powrót klapy do pozycji oczekiwania – jej otworzenie, następuje w wyniku naciągnięcia napędu sprężynowego przez silnik elektryczny stanowiący integralną część siłownika, po wcześniejszym przywróceniu ciągłego zasilania elektrycznego. W większości wypadków wewnątrz siłownika wbudowane są dodatkowo wyłączniki krańcowe, które sygnalizują początek i koniec każdej zmiany położenia przegrody klapy. Stosowanie sygnału w postaci przerwy prądowej do sterowania przeciwpożarowych klap odcinających wyposażonych w mechanizm sterujący „bez rozdziału funkcji” z napędem sprężynowym, oznacza, że w przypadku zaniku napięcia w instalacji zasilającej nastąpi ich zamknięcie. W takiej sytuacji przejście klap do pozycji bezpieczeństwa w strefie objętej pożarem jest więc działaniem wyprzedzającym ewentualną reakcję systemów SAP. Jednakże zamknięcie klap poza strefą zagrożoną wyklucza możliwość zrealizowania scenariusza rozwoju zdarzeń w czasie pożaru, prezentowanego w Poradniku. W związku z tym, przy zastosowaniu omawianych mechanizmów sterujących, niezbędne jest odrębne dla każdej strefy pożarowej zabezpieczenie obwodów elektrycznych i zasilania gwarantowanego. Obniży to w znaczący sposób ryzyko zamknięcia klap poza strefą objętą pożarem. Sterowanie przeciwpożarowych klap odcinających wyposażonych w mechanizm sterujący „bez rozdziału funkcji” z napędem sprężynowym, powinno odbywać się za pośrednictwem interfejsów umożliwiających rozdział funkcji bezpieczeństwa od komfortu przywracania pozycji oczekiwania, które powinny być instalowane na klapie lub w jej bezpośredniej bliskości. Interfejs rozdziału funkcji w zakresie sterowania umożliwia wysterowania pozycji bezpieczeństwa klap z poziomu CSP i gwarantuje, że przywrócenie pozycji oczekiwania będzie możliwe tylko po uruchomieniu wyłącznika ze strefy, w której została dokonana inspekcja (interwencja). W ten sposób wyegzekwowany zostanie obowiązek weryfikacji przez służby ochrony obiektu każdego sygnału zagrożenia pożarem w miejscu, z którego ten sygnał pochodzi, przed przywróceniem normalnego funkcjonowania CSP.