Kruszywa sztuczne otrzymuje się ze skał poddanych obróbce termicznej i z odpadów przemysłowych. Stosowanie kruszyw sztucznych określonego rodzaju jest w dużym stopniu uwarunkowane ich produkcją w danym rejonie kraju.

Kryteria podziału kruszyw sztucznych:

1.    Ze względu na rodzaj surowca skalnego i sposób uzyskania:

•    Kruszywa z surowców mineralnych poddanych obróbce termicznej: keramzyt, glinoporyt Najczęściej stosowanym kruszywem sztucznym jest keramzyt. Podstawowym surowcem do jego produkcji jest glina, którą po okresie dojrzewania poddaje się mechanicznemu uplastycznieniu i rozdrobnieniu. Otrzymane w ten sposób granulki wypala się w temperaturze 1200°C. Podczas procesu wypalania granulki kilkakrotnie zwiększają swoją objętość, tworząc lekkie kruszywo o kulistych ziarnach i strukturze porowatej. Keramzyt poddaje się segregacji na określone frakcje (10-20 mm, 4-10 mm, 2-4 mm oraz 0-2 mm) na sitach mechanicznych. W zależności od frakcji 1 m3 keramzytu waży od 350 do 500 kg.

Keramzyt stosowany jest najczęściej jako izolacja cieplna stropów, stropodachów, sklepień, ścian fundamentowych i piwnicznych, podłóg na gruncie, itd. Jest materiałem odpowiednim do renowacji stropów i podłóg drewnianych w obiektach zabytkowych – w trakcie renowacji stropu można dokonać wymiany istniejącej polepy (mieszanina gliny, sieczki i wapna, umieszczona w przestrzeni pomiędzy belkami nośnymi) na warstwę lżejszego keramzytu.

Keramzyt stosowany jest także do wykonywania elementów konstrukcyjnych z lekkiego betonu (zwanego popularnie keramzytobetonem) – bloczki do wznoszenia ścian nośnych i działowych, pustaki stropowe i wentylacyjne, nadproża.

•    Kruszywa z odpadów przemysłowych poddanych obróbce termicznej: gralit, łupkoporyt, popiołoporyt, pumeks hutniczy, żużel.

•    Kruszywa z odpadów przemysłowych nie poddanych dodatkowej obróbce termicznej: elporyt, żużel wielkopiecowy, inne rodzaje żużla hutniczego, żużel paleniskowy, popiół lotny.

•    Kruszywa organiczne z odpadów pozostałych po obróbce drewna (trociny, torf, trzcina, słoma rzepakowa, paździerze).

2.    Ze względu na uziarnienie:

•    Kruszywo drobne – o średnicy ziaren do 4 mm.

•    Kruszywo grube – o średnicy ziaren 4-63 mm.

3.    Ze względu na gęstość pozorną:

.    Kruszywo zwykłe – o gęstości 1800 – 3000 kg/m3.

•    Kruszywo lekkie – o gęstości mniejszej od 1800 kg/m3.